Wat is governance? En waarom dat woord?

Wat is governance? En waarom eigenlijk dat woord ‘governance’? Is daar geen Nederlands alternatief voor? Een interessante vraag die regelmatig langskomt, en van de week werd opgeworpen door Japke-d. Bouma in haar onvolprezen NRC-column over kantoortaal. Zij vroeg om de ultieme definitie van governance.

Laat ik een poging doen. Van (Amerikaanse) bronnen die ik hogelijk vertrouw heb ik begrepen dat de oorsprong van het woord in het Latijnse werkwoord ‘guberno’ ligt. Dat betekent ‘sturen’ in de zin zoals de stuurman van een schip dat doet. Of misschien zoals je een fiets bestuurt. Je bent dan niet de hele tijd aan het stuur aan het draaien, maar houdt je blik ergens in de verte gericht, meer of minder nabij, en geeft bijna onmerkbaar kleine zetjes aan je stuur om je fiets op koers te houden.
De meest directe Nederlandse vertaling van governance is ‘bestuur’ of ‘besturen’. Maar met de betekenis van ‘guberno’ in het achterhoofd, weten we dat het gaat om ‘besturing’ op langere termijn, niet de directe ‘aansturing’. Voorzover mensen zich überhaupt direct laten aansturen natuurlijk, want net als met een fiets, als je een harde ruk aan het stuur geeft, gaat het zelden goed.