Voor de groei van netwerken en platforms zijn twee dimensies belangrijk; de schaal en de waarde. Met schaal ontstaan kostenvoordelen, hoe meer klanten, regio’s, entiteiten, partners, … meedoen, hoe goedkoper de dienst per keer wordt. Minder meerkosten bij elke volgende klant op het platform. Groei van distributie (schaal) levert geld op. Tegelijkertijd willen klanten toegevoegde waarde. De meerwaarde ten opzichte van de concurrent door innovatie van het product/dienst/kanaal. Meer of betere features, maatwerk, service,…. Die innovaties ontwikkelen kost geld. Groei van waarde kost geld.

Het dilemma van veel organisaties met een netwerk-platform strategie is hoe de groei van schaal en waarde organisatorisch en financieel te combineren. In een jaar teveel waardecreatie kost tijd en geld en maakt de organisatie te duur. Alleen aandacht voor schaal levert geld op maar daarmee bindt je klanten niet. Het juiste evenwicht tussen die twee bouwt een duurzame netwerk. Een twee-eenheid. Als twee benen die samen voor vooruitgang zorgen. Periodiek op het ene been, dan weer op het andere.

Afwegingen tussen deze groeidimensies zijn niet nieuw. Ook bij procesinnovaties en investeringen speelt de afweging tussen waarde en schaal. Nieuwe techniek of materieel levert meerwaarde voor klant of medewerker. Voor de funding ervan zijn we het merendeel van de gevallen gebaat bij meer klanten of een hogere verkoopprijs. Het zorgvuldig uitpluizen van investeringen in de tijd is derhalve een mooie ‘sport’ tussen de Business en de CFO. We willen vaak meer dan we kunnen betalen. Een stapsgewijze investering-S-curve vormt dan een begaanbaar pad tussen overeten en gebrek aan eetlust, een evenwicht tussen risico en kans. We werken vanuit een stabiele situatie, ook wel plateau genoemd, in een zeker ritme toe naar een volgend plateau, stabiele situatie. Deze ‘sport’ beheersen we in de meeste organisaties goed.

En nu is de wereld aan het veranderen. We ontwarren een derde, data-gedreven dimensie. Veel AI en DS investeringen hebben de gunstige eigenschap tegen relatief lage kosten enorm waardevol én schaalbaar te zijn. Directe waarde voor de business tegen steeds minder meerkosten. Maar daarbovenop ontstaat met AI en DS óók nog waarde in andere dimensies!! Verbindingen met andere businesses. Sectoren, markten worden gekoppeld. Met AI voorspellen wat favoriete bestemmingen zijn maakt voor een airline(netwerk) niet alleen dynamic pricing mogelijk, maar geeft het ook kansen op nieuwe functies als een reisbureau, vaccinatie dienst, home-sharing of verzekeringen. Platformication vernieuwde de keten, je leverancier werd opeens je concurrent. Met de nieuwe data-mogelijkheden van tegenwoordig vervagen er nog meer grenzen.

Daarom denk ik dat het plateau-denken, om houvast en stabiliteit te bieden aan investeringsafwegingen, nog steeds heel nuttig is. Aan de trade-offs tussen schaal en waarde voegt zich nog een derde dimensie toe, businesses / markten. Dat maakt de behoefte aan ritmisch veranderen vanuit stabiele plateaus waar klanten, medewerkers, de CFO, de autoriteiten en andere stakeholders houvast aan hebben niet kleiner. Eerder groter, om het gevaar van nog moeilijker planbaar en realiseerbare chaos tegen te gaan. Tenzij natuurlijk AI in de toekomst ook ‘plateau-mogelijkheden’ of ‘chaos-control’ gaat bieden.