‘Stampen’, zo komen we door de lagere en de middelbare school. We leren veel rijtjes en tafels uit het hoofd! Lichamelijke en creatieve vakken zijn ondergesneeuwd. Logisch, want onze maatschappij waardeert vooraleerst prestaties van de linker hersenhelft. Leren is primair gericht op meetbare perfectie, onderling vergelijkbaar en in competitie. Per discipline. Verbanden zien, de vaardigheid te verbinden, intuïtie, beschouwen en creativiteit tellen minder mee. Zijn ook minder meetbaar en dus subjectiever in die vergelijkingen. Cognitieve prestaties doen ertoe.
Ook thuis leer je je hoofd goed gebruiken. Je past je aan, leert hoe het hoort, ontwikkelt wat normaal is. Je kiest vaak niet wat jou het beste past maar je past je aan. Vanuit het ouderlijk thuis klinkt het als ‘is het niet goedschiks, dan maar kwaadschiks’. Om die pijn -denk aan afkeuring, uitsluiting, mentaal of fysiek- te vermijden voldoe je aan verwachtingen. Waarbij je hoofd de kans op ‘goed’ versus het risico op ‘fout’ berekent.
Is dat nou erg? Vroeger dacht ik van niet. Als laatbloeier en stapelaar was ik vooral druk het leven in te halen. Veel aanpassingen. Ik ging succesvol door muren heen, kende lange tijd geen problemen, alleen maar uitdagingen. Gelukkig stuitte ik in mijn vak veel op situaties waar de ratio niet meer toereikend is. En bleken sommige muren sterker dan ik. Na voldoende blauwe plekken kon ik met hulp van leermeesters mijn rechter hersenhelft weer ‘terug-ontdekken’. Ik herontdekte gelukkig tijdig de onlosmakelijke ‘zachte kant’ van verandering en durfde ook te ‘redeneren’ vanuit gevoel ipv alleen maar met logica.
Inmiddels weet ik dus beter. Ik begrijp nu dat ik niet ben wat ik denk. Zo’n mismatch zie je nog wel veel om je heen. Veel leiders laten zo vaak een spoor van vernieling na. Onze opvoeding voedt vooral het hoofd. En drijft ons af van onze natuur, onze oer! Dat verklaart de enorme stress en vele lichamelijke klachten. Met vaak grote gevolgen, waaronder jeugdtrauma en burn-out.
We zijn doorgeschoten in het hoofd en ook op latere leeftijd nog bezig met het voorkomen van onze oude pijnen die door alle aanpassingen zijn veroorzaakt. Met het hoofd als schuilplaats leven de meeste mensen tussen de schaamte voor zichzelf en het oordeel over de ander. Totdat het leven ingrijpt. Vaak in de vorm van een ongelukkig, rouwig life-event………
Gelukkig groeit bij leiders het bewustzijn om ‘uit het hoofd leren’ te transformeren naar ‘leren uit het hoofd te komen’. Vooraleerst voor hun authentieke zelf, hoofd en lichaam verbonden. Meditatie-, massage- of lichaamswerk helpt, maar ook wandelen in de natuur of dansen. De psychologie kent daarin belangrijke hulpmiddelen en methoden, denk aan EMDR of psychedelica om het hoofd ‘uit’ te zetten en het lichaam weer / meer te raadplegen. Na de verbinding is er meer balans.
De goede leiders onderkennen dat het hoofd de oorzaak is van veel vooruitgang maar eveneens de oorzaak van veel stress en leegte. Een betere balans met het lichaam, onze natuur, onze oer, is echt een noodzaak. Uit het hoofd, van oorzaak naar oerzaak!