‘Rekening’

Ieder mens is uniek, niemand is gelijk. Maar iedereen is gelijkwaardig. Toch zijn we ergens allemaal wél gelijk. Gelijk voor de wet, bijvoorbeeld. En, in welke bijdrage we aan gemeenschappelijke waarden dienen te leveren. We zijn vrij en gelijkwaardig. Maar dus ook verantwoordelijk voor elkaar, de ander, het geheel. Daarin zijn we gelijk.

Ik bespeur in de samenleving een enorme vrijheidsverwarring. De vrijheid te worden wie je bent, LHBTQ+, overtuiging, ras en afkomst gelijkwaardig, staat op gespannen voet met hoe je deelneemt aan cq onderdeel bent van het economische, maatschappelijk en sociaal verkeer. Of het nou een gezin, organisatie, vereniging of de maatschappij als geheel betreft, we moeten zaken regelen, omwille van veiligheid, gezondheid en andere gemeenschappelijke waarden. Ongeacht je geaardheid. Mét ieders verantwoordelijkheid daaraan bij te dragen. Vaak met regels, zonder aanziens des persoons. Rekening houden met anderen, zodat we op elkaar kunnen rekenen. Onder het mom van ‘ik ben vrij om te zijn’ wordt heel vaak die bijdrage niet geleverd. Wel de rechten, niet de plichten.

Voor Corona was de trend naar individualisering niet te stoppen. Begrijpelijk, de vrijheid te worden wie je bent is immers het mooiste dat er is. Covid leert ons (weer) omgaan met beperkingen. Niet altijd is alles (er) vanzelfsprekend. In dit geval toegang tot maatschappelijk verkeer. Omgaan met schaarste leidt tot misgunnen en onderlinge strijd op overtuigingen. Ook in het vaccinatiebeleid zijn er believers en non-believers.

Corona maakt dus duidelijk dat er een grens zit aan individualisering. Het is simpelweg een last en een risico dat we gezamenlijk moeten dragen. Natuurlijk mag iedereen zijn wie die is, iedereen is gelijkwaardig! Maar daarmee kan je in een gemeenschap niet doen of laten wat je zelf wilt. Om samen te leven, samen te werken, samen te zijn,… , onderdeel uit te maken van het geheel, iets groters dan jijzelf, moet je je aanpassen aan elkaar. De vrijheid van de een eindigt waar die van de ander begint.

Paradoxaal genoeg, jezelf nastreven lukt niet in isolement. Sterker, jezelf worden doe je vooral door er voor anderen te zijn. Afspraken en conventies brengen ons (naar) een hoger doel; gezondheid, veiligheid, welzijn, … En dat doel is inclusief, vanuit gelijkwaardigheid, voor iedereen. Er is de vrijheid daar onderdeel van uit te maken. En met die vrijheid komt verantwoordelijkheid. Gelijk voor iedereen.

Zo rijden we rechts in het verkeer. Als ik dat niet doe vorm ik een risico voor mezelf en voor anderen. Al geloof ik dat links rijden beter is, ik rij rechts. Wél kan ik -via politieke weg- proberen iedereen te overtuigen van mijn gelijk. Ik mag geloven en uitdragen wat ik wil. Deelnemen aan het verkeer kent (gedrags-)regels. Niet voor niets zijn in onze samenleving kerk en staat gescheiden.

Post covid kunnen we de rekening nu langzaamaan opmaken. We zijn uniek, gelijkwaardig en gelijk. Samen zijn we meer, groter dan de som der delen, mits we rekening met elkaar houden. Zodat we op elkaar kunnen rekenen.

Flits!

Je boodschap binnen tien minuten bezorgd tegen een vast, laag tarief. Het kan al in diverse steden. Over flitsfietsers in het verkeer en de arbeidsvoorwaarden van de bezorgers kun je twisten. Idem over de rendabiliteit van deze bedrijven. Groei is eerder hun motief, de exit van de eigenaar entamerend. Overigens, dat kan voor een fase van een onderneming prima zijn.

Wat we er ook van vinden, het is er, in deze moderne tijd. Er is vraag. En aanbod. Of omgekeerd, in dit geval. Je hoeft het niet te begrijpen om het te kunnen kopen. Doe er je voordeel mee, als je bijvoorbeeld bouillonblokjes mist voor je eigengemaakte soep. Flits!

Moderne tijden

De naamgever van ons kantoor, William Turner (1775-1851) was zijn tijd ver vooruit. Tate (London) hangt vol met werk van deze ‘Engelse Rembrandt’. De expositie ‘modern times’ laat schitterend zien dat Turner aan het begin van de industriële revolutie de keuze had tussen vernieuwen of mee blijven doen. Waar de meeste beeldend kunstenaars ontwikkeling negeerden bracht hij met andere techniek en kleur energie in z’n werk. Hij koos voor onontgonnen terrein, voor transitie. Hij schilderde vooruitgang. En hij was het! Hij kreeg gelijk. Vermaard tot ver na vandaag.

Hoewel ik de oproep van deze tijd niet kan negeren kom ik, in de rust van deze zomer, tot de conclusie dat er niets veranderd. Uitgerekend ik…. , na het (bege)leiden van zovele transities, ontdek dat in de essenties alles hetzelfde blijft. Er zal altijd oorlog zijn, en vrede. Altijd liefde. En angst. Problemen en oplossingen. En, in bedrijfseconomische termen, altijd winst en verlies. Ik wil niets normaliseren of goedpraten, maar de kern blijft hetzelfde. Wél verandert de context ervan, het ‘hoe’. De attributie van techniek en vorm. Drones en data, bijvoorbeeld, geven ons steeds meer mogelijkheden, rondom onze kern.

Is de flitsbezorger niet goed, zoals sommigen beweren? Is de eigenaar die groei boven winst plaatst niet koosjer? Ik herinner mij ‘in een flits’ een onderzoek naar verschillende eigendom-regimes dat ik in 2007 trok. Private equity had in die tijd afgedaan. In het onderzoek werden corporate-, beursgenoteerde-, familie-, private equity en publieke organisaties vergeleken op continuïteit door rendement en tevredenheid. Grote verschillen. Twee hoofdconclusies; a) elke onderneming krijgt cq kiest de eigenaar die bij de fase past, b) de relatie met die eigenaar maakt of kraakt de vooruitgang. In a company is het vooral de company, het gezelschap, dat ertoe doet. De goede relatie met de passende eigenaar. De titel van het rapport zegt alles ‘in (a) good company’!

Kies je eigenaar

Vandaag is het onderzoek nog steeds actueel. Start ups vragen ander leiderschap dan publieke clubs. Maar vooral ook om heel ander eigenaarschap. Kies als organisatie de eigenaar die bij je (fase) past. En doe dan als William Turner. Ontdek de transitie en ontwikkel (erin) mee. De context verandert, verander de context.

Had ik van de zomer toch een beetje gelijk; er verandert niets, al flitst het om ons heen. Wacht, ik ben de cola vergeten. Even snel bestellen.


Het rapport “in (a) good company” kunt u bij pdebruin@turner.nl opvragen.

Turner’s Modern World, exhibition in Tate Britain: https://youtu.be/NWnec-N2hQ4