Zonder koffie stel ik ’s morgens weinig voor. Velen zullen dat gevoel met mij delen. Het is puur gewenningsgedrag, en niet het meest gezonde, maar ik leef graag met die gedachte. En dus met de koffie.

Thuis maak ik de lekkerste cappuccino. Dus sinds het Corona-thuiswerken is op de kwaliteit van mijn dagelijkse koffieconsumptie niets aan te merken. Op het koffie-ritueel des te meer. Laptop open in Teams of Zoom, een aardige glimlach in beeld, maar toch mis ik iets.

Beter dan goede koffie

Naarmate we langer digitaal thuiswerken wordt het gemis steeds duidelijker. We missen de koffieautomaat. Niet zozeer de koffie, alswel het ritueel. Even small talk, een grap of grol, de afstemming voor de komende vergadering, belangstelling voor de privékant van klant of collega, … Er is legio motief om de coffeecorner regelmatig aan te doen. Iets breder geformuleerd; digitaal missen we de wandelgang, doorgaans een dankbaar coördinatiegremium. De wandelgang als onlosmakelijk proces in de manier waarop we samenwerken.

Zonder wandelgang en koffieautomaat ontbreken de kleine afstemmomentjes buiten de boardroom die het proces erbinnen vergemakkelijken. Momenten van connectie om inhoud, relatie en proces op elkaar af te stemmen, die bovendien vaak leiden tot het voordeel van de twijfel en de gunfactor. De plek waar de formele en informele leiders elkaar ontmoeten. Daar wordt de deal gesmeed, de moed verzameld, de tactiek besproken, de kandidaat gescreend, de baas gepasseerd, de OR écht betrokken, …,  de plek waar flauwe grappen worden weggelachen en de notoire tegenstander wordt weggehoond.

De wandelgang is de ‘free zone’ naast het formele theater, als je durft. Het ontbreken van al dit maakt dat we in Corona teveel zijn aangewezen op slechts de ‘formele’ overlegvormen. En dat belemmert. Een voorbeeld als het gaat om strategie executie; beweging ontstaat niet zittend.

Zintuigen

Digitale meetings zijn vooral functioneel en feitelijk. En dat werkt op onderdelen best oké. No sweat voor overleggen waar ordening, informatie delen, argumenten en spreadsheets de dominante werkwoorden zijn. Zeg maar alles met maximaal twee dimensies. Maar daar waar creatie, complexere besluitvorming, intuïtie,.. nodig is om verder te komen, missen we elkaar. Daar waar oogcontact en lichaamstaal gewenst is om de rationele woordenstroom te duiden is het scherm gewoon kansloos.

In parallel; colleges in het hoger onderwijs zijn momenteel beperkt tot overdraagbare kennis, formules en teksten. Prima voor de basis, maar de student leert écht van de uitwisseling, het debat en de creatie. Meningsvorming ontstaat in de dialoog op het grensvlak van jouw vermeende gelijk en dat van de ander. Net als in de sportkantine. Of de kroeg.

En nu?

Wachten op de digitale wandelgang? Neen, natuurlijk niet. Corona gaat voorbij. De hybriditeit in werkvormen zal blijven. Goed maatwerk over wat we in welke vorm gieten is onontbeerlijk. Wees ondertussen, en erna, welkom bij mij thuis voor de lekkerste cappuccino!