Het mooiste dat je kunt worden ben jezelf. Ik hang deze ‘tegeltjeswijsheid’ aan, die overigens ooit door Manpower werd gebruikt zichzelf aan te prijzen. Om jezelf te worden moet je leven. Én leren. Keuzes maken, kleur bekennen. Spiegelen. Je eigen weg vinden. Ervaringen verwerken. Patronen doorbreken. Proefondervindelijk allemaal. Een weg met vallen en opstaan.

De meeste mensen ontlenen de zin van hun leven aan de betekenis voor anderen. Dat is niet alleen voorbehouden aan mensen in de zorg, consultants of andere dienstverleners. Voor velen is hun ‘why’ gericht op het helpen van de ander. Soms zelfs het redden ervan.

Ook ik ben mensen in organisaties gaan helpen met verbeteren. Ik heb daartoe het mooiste vak van de wereld  gekozen; strategie executie. De hele week bezig met inhoudelijke én interpersoonlijke vraagstukken. Een briljante combinatie. Een genot, voor mij, om te werken aan doorbraken met draagvlak.

Deze combinatie van inhoud en gedrag is voor mij al bijna 25 jaar een onderwerp van werk en studie. Het is een soort yin yang, waarbij de grootste, maar ook moeilijkste, hefboom zit in de doorbraak van het gedragspatroon. Zonder de inhoud te schuwen probeer ik dan ook vaak de doorbraak in de interpersoonlijke samenwerking te vinden. Lastig. Een eerste beproeving ‘aan de andere kant van het patroon’ doet meteen heftig terugverlangen. Dan maar de beperking van het oude. We zijn verslaafd aan de pijn. Dit geldt uiteraard voor zowel collectieve patronen als voor individuele doorbraken.

Een externe spiegel, van mijn soort dus bijvoorbeeld, kan bij dit soort doorbraken in (inter)persoonlijke thema’s behulpzaam zijn. Vermits de spiegel zuiver is, zonder filter of ruis, vrij van eigen patronen. Voordat je een ander kunt helpen, moet je eerst jezelf helpen. Ken uzelve.

Ik weet inmiddels dat ik in mijn vorming de kracht van m’n vader heb gecombineerd met de liefde van m’n moeder. Met liefde en kracht kom ik een heel eind in mijn leven. Maar ik ken, inmiddels, na veel vallen en opstaan, ook mijn doorgeslagen downsides ervan; de kracht die opeens venijnig streng kan zijn, en de liefde die verbinding claimt. Na tweeënvijftig jaar, eindelijk vrij (?).

Mijn gegroeide overtuiging is dat je veel, goed moet hebben meegemaakt om mensen goed te kunnen helpen. Wie niet écht kan leren van het vallen, kan ook niet redden. Dat kost discipline, lef en tijd. Tijd voor reflectie. Levenservaring telt dan ook meer en meer in ons steeds snellere leven.

Daarom hou ik een pleidooi voor ‘grijze haren’. De kern van complexe (inter)persoonlijke vraagstukken verandert namelijk niet. Ongeacht hoeveel iPhones, Big Data, Google’s, Robots en Amazon’s er ook omheen hangen. Ervaring telt, om anderen te helpen.

Ook bij u. Reflecteer op uw eigen ervaringen alvorens anderen te helpen. Daarom wil ik u voor deze Kerst-reflectie eens een andere gedachte meegeven: “Wie gaat u volgend jaar redden? Uzelf toch zeker?!”

Het mooiste dat je kunt worden ben jezelf.